Nhà Mái Đỏ là một dự án nhà ở dành riêng cho một cặp vợ chồng ở độ tuổi 50, nằm tại một vùng nông thôn của tỉnh Quảng Ngãi. Mặc dù chỉ có diện tích 80m2, Nhà Mái Đỏ vẫn thông minh trong việc bố trí 3 khoảng sân nhỏ ở tầng trệt cùng với vườn rau 7 bậc thang bao phủ trên mái.
Thiết kế sáng tạo dựa trên nếp sống truyền thống của gia chủ
Nhà Mái Đỏ nằm trên một con đường chính kết nối với các ngôi làng xung quanh. Khu đất có diện tích 80m² tọa lạc trong một ngôi làng địa phương, nơi cư dân đã sinh sống lâu năm và chủ yếu làm công việc nông nghiệp.
Nhiệm vụ của các kiến trúc sư là thiết kế một ngôi nhà phù hợp cho cặp vợ chồng ở độ tuổi 50, đảm bảo đáp ứng đầy đủ các nhu cầu cơ bản của cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, họ cũng phải tích hợp một cửa hàng sửa chữa xe đạp và tạo ra một khu vườn rau, đáp ứng mọi yêu cầu cần thiết của gia chủ.
Vì diện tích hạn chế và không đủ không gian trống cho việc trồng rau tại tầng trệt, các kiến trúc sư đã sáng tạo một mô hình kiến trúc độc đáo, hoàn toàn tương thích với lối sống truyền thống. Bằng cách thiết kế 7 bậc thang trồng rau và tạo ra 3 khoảng sân ngoài trời, họ đã đáp ứng nhu cầu trồng cây của gia đình.
Mái của ngôi nhà được thiết kế theo kiểu mái dốc đặc biệt và áp dụng phương pháp bước thang, chia thành 7 tầng nhỏ khác nhau. Mỗi tầng được dành cho một khoảng trống nhất định để phục vụ mục đích trồng rau. Thiết kế này không chỉ tạo ra một không gian vườn trồng hợp lý theo yêu cầu của gia đình mà còn giúp giải quyết vấn đề tự cung tự cấp nguồn thực phẩm hàng ngày.
Thứ hai, khu vực hoạt động chính ở tầng trệt kết nối chặt chẽ với ba khoảng sân nhỏ. Cửa hàng sửa chữa xe đạp được đặt ở phía trước của Nhà Mái Đỏ. Phần bên trong của tầng trệt được tổ chức theo thứ tự bao gồm: khoảng sân trước, sảnh, phòng khách, nhà bếp và khu vực ăn, khoảng sân giữa, nhà vệ sinh, kho để thóc, phòng ngủ lớn và sân sau. Tầng lửng chỉ bao gồm một phòng thờ và một phòng ngủ nhỏ, được dành riêng để đón tiếp con cái khi họ đến thăm nhà.
Không chỉ sáng tạo, mô hình Nhà Mái Đỏ còn thể hiện sự thấu hiểu địa lý địa phương
Khu vườn rau 7 tầng trên mặt mái không chỉ đáp ứng nhu cầu và phong cách canh tác nông nghiệp của chủ nhà, mà còn thực hiện một chức năng bổ sung là giảm thiểu tác động của bức xạ nhiệt, hỗ trợ việc kiểm soát nhiệt độ và tia UV mà không cần sử dụng rèm cửa hay hệ thống điều hòa.
Cấu trúc mái của ngôi nhà được thiết kế để đóng vai trò làm mát, phối hợp cùng với cấu trúc tường hai lớp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tuần hoàn không khí và đưa ánh sáng tự nhiên vào không gian bên trong nhà.
Khu vườn rau trên mái không chỉ đóng vai trò như một nguồn lương thực chính cho gia đình mà còn mang lại sự đa dạng thực phẩm tươi ngon và an toàn. Nó còn hỗ trợ trong việc xây dựng mối liên kết cộng đồng, tạo ra một môi trường giao lưu chặt chẽ trong cộng đồng làng.
Để giải quyết vấn đề tràn nước, hệ thống thoát nước và thu nước mưa trong khu vực trồng rau đã được tăng cường. Ngoài ra, các kiến trúc sư đã sử dụng công nghệ màng chống thấm chuyên dụng để ngăn chặn nước từ việc thấm qua trần nhà.
Nhà Mái Đỏ tận dụng các nguyên liệu địa phương như gạch men, đá bazan, mang lại cảm giác gần gũi hơn với lối sống nông thôn, nơi mọi người hòa quện với các yếu tố tự nhiên như đất, ánh sáng, mưa, gió và cây cối.
Thực tế này thể hiện sự nhạy bén và sâu sắc của các kiến trúc sư đối với bản sắc địa phương. Gạch men và đá bazan không chỉ có tính chất chống bão mà còn thích hợp với địa hình cụ thể của khu vực, thay vì sử dụng ngói lợp thông thường.
Việc chọn lựa vật liệu một cách khôn ngoan không chỉ bảo tồn nền văn hóa truyền thống của làng quê mà còn đem lại hiệu quả thực tế trong việc chống bão, chống lũ. Điều này mang lại sự yên tâm cho gia chủ khi đối mặt với các điều kiện khí hậu khắc nghiệt của tỉnh Quảng Ngãi.
Nhà Mái Đỏ là một minh chứng xuất sắc về việc bảo tồn và thúc đẩy đặc trưng kiến trúc của văn hóa địa phương, điều hiếm có trong tình hình kiến trúc nhà ở hiện đại ở Việt Nam. Khu vườn trên mái không chỉ tạo ra một không gian mới mẻ, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của chủ nhà mà còn giúp chống lại những điều kiện khí hậu khắc nghiệt tại địa phương.
Hơn nữa, mô hình này còn thúc đẩy sự tương tác và kết nối xã hội theo truyền thống, một vẻ đẹp tồn tại trong cuộc sống hàng ngày của các cộng đồng nông thôn và ven đô tại Việt Nam.
Thông tin chi tiết công trình:
Tên công trình: Nhà Mái Đỏ
Đơn vị thiết kế: TAA design
Diện tích: 80m2
Địa điểm: Quảng Ngãi, Việt Nam
Kiến trúc sư: Nguyễn Văn Thiên, Nguyễn Hữu Hậu
Năm hoàn thành: 2019